Γράμματα από το “Υπόγειο”. Γραφή στη Μεθώνη Πιερίας, ύστερος 8ος - πρώιμος 7ος αι. π.Χ.

12 Σεπ 2013 - 20 Μαΐου 2015

Η έκθεση παρουσιάζει μία από τις σπουδαιότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων ετών. Πρόκειται για ένα μοναδικό εύρημα από την αρχαία Μεθώνη, την αρχαιότερη ελληνική αποικία στα παράλια του βόρειου Αιγαίου, ιδρυμένη το 733/2 π.Χ. από Ερετριείς της Εύβοιας στη δυτική ακτή του Θερμαϊκού Κόλπου.

Σε μια υπόσκαφη κατασκευή 11 μ. (το λεγόμενο «Υπόγειο»), πιθανόν αποθηκευτικού χαρακτήρα, βρέθηκαν χιλιάδες θραύσματα αγγείων που προέρχονται από πολλά εμπορικά κέντρα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν 191 αγγεία με επιγραφές, σύμβολα και χαράγματα, που χρονολογούνται στον ύστερο 8ο και τον πρώιμο 7ο αι. π.Χ., όταν άρχισε να χρησιμοποιείται η αλφαβητική γραφή στον ελλαδικό χώρο.

Η ιστορική και αρχαιολογική σημασία των πρώιμων επιγραφών της Μεθώνης έγκειται στο γεγονός ότι ανήκουν στα ελάχιστα δείγματα επιγραφών σε ελληνικό αλφάβητο αυτής της εποχής, ενώ αποτελούν τα πρωιμότερα επιγραφικά ευρήματα από τη Μακεδονία και το Βόρειο Αιγαίο. Η μελέτη τους διαφωτίζει καίρια ζητήματα που αφορούν στον ελληνικό αποικισμό, τη χρήση του αλφαβήτου, τις διαλέκτους, τις απαρχές της ποίησης, το συμπόσιο, αλλά και τα εμπορικά δίκτυα της Ανατολικής Μεσογείου κατά τους κρίσιμους αιώνες, τον 8ο και 7ο αι. π.Χ. Ειδικότερα για τη Μακεδονία πρόκειται για τα πρωιμότερα μέχρι σήμερα επιγραφικά ευρήματα που προσφέρουν στοιχεία για το μακραίωνο ταξίδι της ελληνικής γλώσσας από τότε ως τις μέρες μας.

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ΚΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, την Επιτροπή Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων.