September 2021

Ανάγλυφη πλάκα με παράσταση Ερωτιδέα

Ανάγλυφη πλάκα με παράσταση Ερωτιδέα © ΥΠΠΟΑ-ΑΜΘ

Η μακρόστενη και λεπτή ανάγλυφη πλάκα αποτελούσε, ενδεχομένως, διακοσμητική μαρμάρινη επένδυση κάποιας βάσης (αρ. ευρ. ΜΘ 79).

Στην κύρια όψη, σε χαμηλό ανάγλυφο, εικονίζεται σκηνή κυνηγιού. Στο μέσον περίπου της παράστασης κυριαρχεί ένα μεγάλο βραχώδες έξαρμα. Αριστερά του εξάρματος παριστάνεται λαγός που προσπαθεί να σκαρφαλώσει στην κορυφή του βράχου, ενώ από την άλλη πλευρά, συνοδευόμενος από κυνηγετικό σκυλί, παριστάνεται φτερωτός Ερωτιδέας να κατευθύνεται προς το θήραμα.

Οι παραστάσεις Ερωτιδέων σε σκηνές κυνηγιού είναι συχνές στην τέχνη της ρωμαϊκής εποχής και αποτελούν κατάλληλη επιλογή για μικρογραφικές απεικονίσεις σε μικρού μεγέθους επιφάνειες.

Σε μία δεύτερη χρονική στιγμή η πλάκα επαναχρησιμοποιήθηκε, ως επιτύμβια στήλη αυτή τη φορά, και στην πίσω όψη χαράχθηκε επιγραφή, αφιερωμένη στην απελεύθερη Λευκιλία Παμφίλα. Το μνημείο, σύμφωνα με το κείμενο της επιγραφής, έστησε για τη νεκρή γυναίκα ο σύζυγός της, Μάρκος Μονδίκιος Αντίοχος. Το γένος των Μουνδικίων (Mundicii), στο οποίο ανήκει ο σύζυγος, εμφανίζεται σπάνια σε επιγραφές της Μακεδονίας, ενώ αντίθετα συχνή είναι η παρουσία μελών του γένους των Λουκιλίων στο οποίο ανήκει η Λευκιλία Παμφιλία.

Η μαρμάρινη πλάκα βρέθηκε κατά την καθαίρεση του ανατολικού τείχους της Θεσσαλονίκης και δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1905 (εφημερίδα Αλήθεια, 26.02.1905) από τον φιλόλογο και αρχαιολόγο Πέτρο Ν. Παπαγεωργίου. Ο Παπαγεωργίου υπήρξε εξέχουσα προσωπικότητα, δίδαξε σε σχολεία, διατέλεσε γυμνασιάρχης και μέλος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας Θεσσαλονίκης. Αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του στη δημοσίευση φιλολογικών, επιγραφικών και αρχαιολογικών μελετών που αφορούσαν τη Θεσσαλονίκη και ευρύτερα τη Μακεδονία. Κατέγραψε τις επιγραφές που αποκαλύφθηκαν από την κατεδάφιση των τειχών της πόλης και μαζί με άλλους Έλληνες λόγιους, που δραστηριοποιούνταν στις αρχές του αιώνα στην τουρκοκρατούμενη ακόμη Θεσσαλονίκη, επανατοποθέτησαν τα αρχαία μνημεία στο κέντρο του πνευματικού αγώνα του ελληνισμού, επιδιώκοντας την πνευματική αφύπνιση των Ελλήνων.

Διαστάσεις: Μήκος: 36 εκ., Ύψος: 21,5 εκ., Πάχος: 5 εκ.
Χρονολόγηση: Ύστερη ελληνιστική εποχή/1ος αι. μ.Χ. 2ος αι. μ.Χ.

Μπορείτε να δείτε το έκθεμα στην περιοδική έκθεση «Για μια φλόγα που καίει. Αρχαιότητες και Μνήμη, Θεσσαλονίκη-Μακεδονία [1821-2021]».
Διάρκεια έκθεσης: 15 Ιουλίου 2021 - 17 Ιουλίου 2022