Φακοειδής σφραγιδόλιθος από καστανόμαυρο στεατίτη, με θολωτή σφραγιστική επιφάνεια, έντονα κωνική πίσω πλευρά και διαμπερή οπή ανάρτησης.
Αποτελούσε κτέρισμα σε τάφο του Υστεροελλαδικού ΙΙΙ νεκροταφείου στις «Σπάθες» Αγίου Δημητρίου Πιερίας, σε μία απότομη πλαγιά του Ολύμπου.
Στην πρόσθια, σφραγιστική επιφάνειά του φέρει έγγλυφη παράσταση: ένα σχηματοποιημένο τετράποδο, που στέκει ή βαδίζει, σε προφίλ προς τα δεξιά. Έχει οπλές, κέρατα (;) και μακρύ ραμφόσχημο κεφάλι στραμμένο προς τα εμπρός. Το ζώο αποδίδεται τόσο σχηματικά που είναι δύσκολο να πει κανείς αν πρόκειται για κατσίκα ή βοοειδές. Πάνω από την πλάτη του, ένα φυτικό μοτίβο σε σχήμα κλαδιού.
Διατηρείται ακέραιος και σε άριστη κατάσταση. Τέτοιου είδους σφραγίδες, με σχεδόν καθόλου ίχνη φθοράς ή χρήσης στην επιφάνειά τους, χαρακτηρίζονται συχνά στη βιβλιογραφία ως «του κουτιού» ("workshop-fresh"). Δίνουν, έτσι, την εντύπωση πως είτε, για κάποιον λόγο, δεν είχαν καθόλου χρησιμοποιηθεί ή φορεθεί προτού συνοδεύσουν τον κάτοχό τους στην τελευταία κατοικία του είτε ότι προορίζονταν εξαρχής και αποκλειστικά για ταφικό κτέρισμα.
Αποτελεί τυπικό δείγμα μιας πολυάριθμης ομάδας σφραγίδων από μαλακό λίθο, της λεγόμενης "Mainland Popular Group" (MPG) [«Δημοφιλής Ομάδα της Ηπειρωτικής Ελλάδας»], που χρονολογείται στην ΥΕ ΙΙΙΑ2–Β περίοδο. Οι περισσότερες σφραγίδες της ομάδας αυτής, όπως άλλωστε και το συγκεκριμένο παράδειγμα, χαρακτηρίζονται από κάπως πρόχειρα αποδοσμένα μοτίβα. Ωστόσο, θα ήταν λάθος να χαρακτηρισθούν ipso facto ως άτεχνες ή κατώτερης ποιότητας. Το συγκεκριμένο αποτέλεσμα θα μπορούσε να οφείλεται στη χάραξη με ελεύθερο χέρι ενός μοτίβου πάνω σε μαλακό λίθο, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως μαχαίρια, σμίλες και λεπίδες ή αργά χειροκίνητα τρυπάνια.
Ο σφραγιδόλιθος βρέθηκε στην περιοχή του στήθους του νεκρού, μαζί με πέντε ακόμα σφραγίδες της ίδιας ομάδας (MPG) και μεγάλο αριθμό χαντρών (κυρίως από κεχριμπάρι). Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι είχε χρησιμοποιηθεί –σίγουρα μετά θάνατον, ίσως και εν ζωή– σαν προσωπικό κόσμημα (χάντρα περιδέραιου ή φυλαχτό). Πιθανόν, όμως, λειτουργούσε και ως δηλωτικό της θέσης (status) του κατόχου του, καθώς η "Mainland Popular Group", στην οποία τεχνοτροπικά ανήκει, σηματοδοτεί ουσιαστικά την πρώτη εμφάνιση ενός μυκηναϊκού στιλ στη σφραγιδογλυφία. Εξάλλου, ο τάφος στον οποίο εντοπίσθηκε περιείχε και άλλα πολύτιμα, μυκηναϊκού τύπου αντικείμενα μεταξύ των κτερισμάτων του. Φαίνεται, επομένως, πως οι επιρροές του μυκηναϊκού κόσμου επεκτείνονταν τόσο βόρεια όσο στις πλαγιές του Πιερικού Ολύμπου.
Μπορείτε να δείτε το έκθεμα στην έκθεση Προϊστορική Μακεδονία, προθήκη 18.
