Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάζει έναν νέο θεσμό περιοδικών εκθέσεων με τίτλο «νέα αποκτήματα / νέες προσεγγίσεις», που θα ανανεώνεται σε τακτά και σύντομα χρονικά διαστήματα κρατώντας έτσι ζωντανό το ενδιαφέρον των φίλων και επισκεπτών του.

Μία περίοπτη προθήκη στον χώρο υποδοχής του μουσείου καλωσορίζει τους επισκέπτες, συστήνοντάς τους μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες, νέες και παλιές, αρχαιότητές του: αντικείμενα που είτε αποκτήθηκαν πρόσφατα και για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο επιστημονικό και ευρύ κοινό είτε ανασύρθηκαν από τα ράφια των αποθηκών για να εκτεθούν υπό το πρίσμα μιας νέας προσέγγισης, όπως μετά από μία διαδικασία αποκατάστασης, μια νέα ερμηνεία ή νέα επιστημονικά δεδομένα.

Η αυλαία του νέου εκθεσιακού θεσμού ανοίγει με τέσσερα νέα, ιδιαίτερης αρχαιολογικής αξίας, αργυρά νομίσματα που πρόσφατα εμπλούτισαν τη νομισματική συλλογή του μουσείου.

Τέσσερα νομίσματα, που το καθένα έχει να αφηγηθεί τη δική του, παλιά και σύγχρονη, ιστορία: τα τρία πρώτα βρίσκονταν στη νόμιμη κατοχή και κυριότητα ενός πολίτη και αποκτήθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού με αγορά, ενώ το τέταρτο είχε εξαχθεί παράνομα από τη χώρα προκειμένου να πουληθεί σε δημοπρασία και αποτελεί προϊόν κατάσχεσης.

1. Αργυρό τετράδραχμο του Κοινού των Χαλκιδέων

Χρονολόγηση: αρχές 4ου αι. π.Χ.
Νομισματοκοπείο: Όλυνθος
Εμπροσθότυπος: δαφνοστεφανωμένη κεφαλή Απόλλωνα
Οπισθότυπος: κιθάρα επτάχορδη και επιγραφή ΧΑΛΚΙΔΕΩΝ

Το Κοινό των Χαλκιδέων, ένα ισχυρό συμπολιτειακό κράτος με κέντρο την Όλυνθο, δημιουργήθηκε το 432 π.Χ., όταν κάποιες πόλεις της Χαλκιδικής εναντιώθηκαν στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Η εικονογραφία των νομισμάτων που εξέδωσε συνδεόταν με τον θεό Απόλλωνα που λατρευόταν σε ολόκληρη τη Χαλκιδική. Η διάλυση του Κοινού και η καταστροφή της Ολύνθου (348 π.Χ.) οφείλονται στον Φίλιππο Β’.

2. Αργυρό τετράδραχμο Λυσιμάχου Θράκης

Χρονολόγηση: 297-281 π.Χ.
Νομισματοκοπείο: Λάμψακος
Εμπροσθότυπος: κεφαλή Αλεξάνδρου Γ’ με βασιλικό διάδημα και κέρατα κριού, θεοποιημένου ως Άμμωνα-Δία
Οπισθότυπος: Αθηνά ένθρονη που κρατά Νίκη, επιγραφή ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ και ερμαϊκή στήλη

Ο Λυσίμαχος, σωματοφύλακας και ένας από τους διαδόχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς της Θράκης και σταδιακά επέκτεινε το βασίλειό του στη Μακεδονία και σε τμήμα της Μικράς Ασίας. Στα νομίσματα που εξέδωσε («λυσιμάχους») απεικονιζόταν το πιο δημοφιλές πορτρέτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μία δυναμική και συμβολική εικόνα του, που πρόβαλλε το δικαίωμα του Λυσιμάχου στην κληρονομιά του μεγάλου ηγεμόνα.  

3. Αργυρό τετράδραχμο Πύρρου Ηπείρου

Χρονολόγηση: 278 π.Χ.
Νομισματοκοπείο: Λοκροί Επιζεφύριοι
Εμπροσθότυπος: κεφαλή Δωδωναίου Διός με στεφάνι δρυός
Οπισθότυπος: Διώνη ένθρονη και επιγραφή ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΥΡΡΟΥ

Ο Πύρρος ήταν βασιλιάς των Μολοσσών της Ηπείρου. Κατά την εκστρατεία του στην Κάτω Ιταλία και Σικελία, για την προστασία των ελληνικών πόλεων-κρατών εναντίον της ανερχόμενης Ρώμης, εξέδωσε νομίσματα στα τοπικά νομισματοκοπεία, απεικονίζοντας μεταξύ άλλων τον μεγάλο θεό προστάτη της Ηπείρου, τον Δωδωναίο Δία και τη σύζυγό του Διώνη.

4. Αργυρό οκτάδραχμο Ιχναίων

Χρονολόγηση: περ. 485-470 π.Χ.
Εμπροσθότυπος: γυμνή ανδρική μορφή που οδηγεί ζεύγος βοδιών και επιγραφή ΙΧΝΑΟΝ
Οπισθότυπος: τροχός με τέσσερις ακτίνες εντός έγκοιλου τετραγώνου

Οι Ιχναίοι συγκαταλέγονται στα «θρακομακεδονικά» φύλα που κατοικούσαν στην κεντρική και ανατολική Μακεδονία και τα οποία γνωρίζουμε κυρίως μέσα από τα νομίσματα που εξέδωσαν: αργυρά, μεγάλου βάρους και αξίας, που συνήθως αποκαλύπτονται σε θησαυρούς στην Εγγύς Ανατολή και την Αίγυπτο. Η έκδοσή τους υποδηλώνει πρόσβαση σε πηγές αργύρου και χρήση τους όχι στο πλαίσιο καθημερινών αναγκών αλλά μεγάλης κλίμακας οικονομικών δραστηριοτήτων (καταβολή εισφορών και φόρων ή εξαγωγή αργύρου στο πλαίσιο εμπορικών συναλλαγών). Ο Ηρόδοτος (7.123.3) αναφέρει την πόλη Ίχναι στην περιοχή της Βοττιαίας, κοντά στην Πέλλα.