Το πήλινο ομοίωμα ροδιού ΜΘ 8211 βρέθηκε στο νεκροταφείο στη Σίνδο Θεσσαλονίκης, εντός μίας συλημένης πώρινης σαρκοφάγου, όπου είχε ενταφιαστεί νεαρή γυναίκα κατά το α’ μισό του 5ου αιώνα π.Χ.

Είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου με μήτρα. Αρχικά ήταν βαμμένο με κόκκινο χρώμα, από το οποίο σώζονται σήμερα μόνο ίχνη. Έχει σχήμα στρόγγυλο και κάλυκα άνθους αποτελούμενο από τέσσερα κλειστά σέπαλα.

Το ρόδι, με το βαθύ κόκκινο χρώμα του και τους πολλούς χυμώδεις σπόρους που περιέχει, υπήρξε κατά την αρχαιότητα σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας, ευμάρειας. Ομοιώματα αυτού του καρπού, κατασκευασμένα από ποικίλα υλικά, προσφέρονταν ως αναθήματα σε γυναικείες θεότητες, όπως στην Ήρα, τη Δήμητρα και την Κόρη, την Αθηνά, την Άρτεμη, ακόμη και την Αφροδίτη. Το φρούτο αυτό, όμως, συνδεόταν και με τον θάνατο. Αυτό διαφαίνεται από την παρουσία του σε τάφους ως κτέρισμα, την απεικόνισή του σε επιτύμβια ανάγλυφα και λευκές ληκύθους, αλλά και από μία σειρά μύθων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί εκείνος που διηγείται ο ποιητής στον Ομηρικό Ύμνο στη Δήμητρα, σύμφωνα με τον οποίο, όταν ο Άδης αναγκάστηκε με εντολή του Δία να αφήσει την Περσεφόνη να επιστρέψει στη μητέρα της, της έδωσε πρώτα να φάει καρπούς ροδιού, και έτσι την «έδεσε» μαζί του του με δεσμούς γάμου. Το φρούτο αυτό, λοιπόν, ήταν εκείνο που κράτησε την Περσεφόνη κοντά στον Άδη και κατ’ επέκταση στον Κάτω Κόσμο.

Το ρόδι διατήρησε και στους επόμενους αιώνες κάποιους από τους παραπάνω συμβολισμούς. Στις μέρες μας εμφανίζεται να κατέχει σημαντικό ρόλο σε διάφορα ελληνικά έθιμα, ανάμεσα στα οποία τα πιο γνωστά είναι ίσως αυτά που σχετίζονται με την, επίκαιρη λόγω των ημερών, Πρωτοχρονιά.

Μπορείτε να δείτε το έκθεμα στη μόνιμη έκθεση «Η Μακεδονία από τον 7ο αι. π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα», προθήκη 26.

Ύψος: 5,5 εκ.
Χρονολόγηση: 480-460 π.Χ.